Wielu z nas zastanawia się, czym tak właściwie jest często stosowana w budownictwie belka nadprożowa i jak jest jej rola w architekturze i budownictwie użytkowym. Planując budowę swojego domu warto posiadać wiedzę na ten temat i zastanowić się nad zastosowaniem omawianej tutaj belki nadprożowej w swojej budowie, jeśli zależy nam na jak największym wzmocnieniu stawianego budynku.

Gdzie są stosowane nadproża?

Nadroża stosuje się najczęściej nad otworami w ścianach nośnych, ale także można zastosować je w ściankach działowych. Takie otwory to na przykład okna, drzwi, ale to także otwarte przejścia znajdujące się wewnątrz domu.

Jakie są rodzaje nadproży?

1. Nadproża żelbetonowe.

Bardzo często stosowanym rodzajem nadproży są tak zwane nadproża żelbetonowe. Są one zbrojone na budowie prętami ze stali żebrowanej a następnie zalewa się je betonem, stosuje się do tego przygotowaną wcześniej (na przykład z desek) formę. Całą procedurę tworzenia takiego zbrojenia znajdziemy najczęściej już w projekcie danego domu. Powinniśmy pamiętać, że użyty przez nas beton do tworzenia nadproża powinien znajdować się w odpowiedniej klasie. Zaleca się stosowanie betonu klasy przynajmniej B20, B25, a czasami i B30. Od czego to zależy? Klasę dopasowuje się do obciążenia jakiemu będzie poddawany stosowany przez nas beton. Musimy pamiętać również o dobraniu odpowiedniej stali, z której wykonane jest zbrojenie. Najlepsza będzie stal AIII oraz ST3S.

2. Czym są tak właściwie nadproża gotowe?

Nadproża prefabrykowane, czyli inaczej gotowe są produkowane poza budową i bezpośrednio na nią przywożone. Są to belki nadprożowe monolityczne, najczęściej w kształcie litery “U” lub “L”. Dopiero na budowie daje się im odpowiednie wypełnienie. Dostępne są również nadproża systemowe z już wykonanym odpowiednim wypełnieniem, nazywane są one kształtami gotowymi ze zbrojeniem

Takie nadproże prefabrykowane na przekroju są najczęściej kwadratem o wymiarach 20x20cm, 25x25cm lub 30x30cm w zależności od grubości naszego muru nośnego. Może być również prostokątem o wymiarach 20x25cm lub 25x30cm.

3. Belki nadprożowe z drewna – czy warto?

Taki rodzaj nadproża stosuje się najczęściej w przypadku domów budowanych z bala drewnianego. Jest to nic innego niż zwykła, prosta drewniana belka, która ma przekrój kwadrata lub też prostokąta. Często stosowane są także belki drewniane wykonane na przykład z drewna klejonego, czy drewnianych belek dwuteownikowych. Można tutaj wybrać również kratownice drewniane.

4. Nadproża systemowe – nowość

Całkiem ciekawą opcją są teraz nadproża systemowe, których elementem głównym są na przykład kształtki z ceramiki, z silikatów, betonowe, keramzytowe, czy z betonu komórkowego. Jest to dość nowe i obiecujące rozwiązanie dla budownictwa użytkowego.

5. Czym charakteryzują się nadproża z cegły pełnej?

Taka belka nadprożowa wymaga wcześniejszego przygotowania podparcia wykonanego z desek, ze sklejki lub też z płyt osb. Następnie w formie muruje się po kolei na zaprawie wcześniej zakupione cegły.
Jeśli chcemy zwiększyć wytrzymałość takiej konstrukcji, to możemy dodać tutaj kilka prętów stalowych pomiędzy zaprawą i cegłami, co daje naprawdę solidne wzmocnienie.

Jak zamontować belki nadprożowe?

Już na etapie projektu powinniśmy pamiętać o prawidłowej izolacji termicznej, by w miejscach, gdzie zastosowaliśmy belki nadprożowe uniknąć niepożądanych mostków termicznych i utraty ciepła.
Zaletą kształtek „U” jest to, że materiał, z którego zostały wykonane (czyli na przykład ceramika, silikat, czy beton komórkowy) pozwala na dowolne dopasowanie takiej kształtki do szerokości naszej ściany nośnej.

• Jeśli chodzi o ściany działowe, to tutaj wystarczy wstawić jedną taką gotową żelbetową kształtkę typu “L” . To naprawdę w zupełności wystarczy, by zachować stabilność i wzmocnić naszą konstrukcję. Ściany nośne wymagają większego wzmocnienia, dlatego tutaj stosujemy dwie kształtki, które docelowo razem dadzą nam przekrój “U”.
• Nadproża stosowane na ścianach należy opierać na zaprawie z zapasem minimum około 10 cm-12 cm, ale zazwyczaj przy obecnych ścianach nośnych i zastosowanych żelbetowych nadprożach monolitycznych, wylewanych na miejscu budowy jest to minimum 15cm-30cm, w zależności od rozpiętości zaprojektowanego otworu w danej ścianie.
• Jeśli stosujemy belki prefabrykowane, to musimy pamiętać. aby puste przestrzenie wypełnić za pomocą izolacji termicznej, by uniknąć niepożądanych mostków termicznych.
• Często stosuje się również specjalne połączenia, gdzie nadproże łączy się razem z wieńcem opaskowym na budynku. Takie rozwiązania są szczególnie popularne i często stosowane w budownictwie domków jednorodzinnych.

Jeśli nadal nie wiemy, jaka belka będzie najlepsza dla naszego domu i budynku, to warto zapytać o poradę specjalistę w tej dziedzinie, czyli na przykład architekta lub inżyniera budownictwa, który udzieli nam profesjonalnej porady i rozwieje wszystkie nasze wątpliwości. Posiadają oni szeroką wiedzę o materiałach używanych w budownictwie, dlatego przed wyborem warto zasięgnąć wiedzy specjalisty.